Ne efsunkâr imişsin âh ey didâr-ı hürriyet

Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretden Anlamı: Ne kadar büyüleyiciymişsin ah ey hürriyetin yüzü. Aşkının esiri olduk gerçi kurtulduk esaretten. Namık Kemal

"İnsanlar hür oldular, ama yine abdullahtırlar."

Bu cümle neye binaen söylenmiş ve manası nedir? Gerçekhürriyet nedir? Bir bakalım, inceleyelim:

İnsanoğlu her ne kadar bütün baskı ve köleliklere karşı mücadele vermiş ve büyük oranda baskı ve köleliklerden arınmış olsa da Allah’a kul olmak bundan farklı bir durumdur. Yani insanın Allah’a kul olması hürriyete aykırı bir durum değil, aksine asıl hürriyetin anahtarı hükmündedir.

İnsan hürriyeti, Allah’ın dışındaki varlıkların baskısından korunmak anlamındadır. Yani insan kula kul olmaktan kurtulursa hürriyetine kavuşmuş olur. İnsanın Allah’a kulluk etmesi hürriyeti bozan, onunla çelişen ve çekişen bir durum değildir. Prof. Dr. Mehmet Emin Ay’ın güzel sesi ile okuduğu:

Kul oldum,

Ben kul oldum,

Rabb"imin kapısında,

Bir vasıfsız kul oldum. Bu ilahide belirtildiği gibi hürriyet Allah’a tam kul olmaktır.

“İnsanlar hür oldular, fakat yine abdullahtırlar.” ifadesi, insanlar fıtraten ve yaratılış itibariyle birbirlerine karşı hür olarak yaratıldığını, fakat Allah'a karşı kulluğun da insanın mahiyetinde bulunan sıkıntılarına karşı bir dayanak noktası ve ihtiyaçlarına karşı bir isteme adresi araması bakımından fıtri olduğunu ilan eder. Yani ne yaparsan yap, bütün dünyanın sultanı ve zahiri sahibi ol, sen yine Allah'ın kulu olmaktan kurtulamazsın. Padişah da olsan yedi düvele de hükmetsen sen Allah’ın hem mülküsün, hem memlüküsün (kölesisin), hem de mülkünde çalışıyorsun. (https://sorularlarisale.com/insanlar-hur-oldular-ama-yine-abdullahtirlar-bu-cumle-neye-binaen-soylenmis-ve-manasi-nedir)

Sual : “Hürriyeti bize çok fena tefsir etmişler. Hatta adeta, ’Hürriyette, insan her ne sefahet ve rezalet işlese, başkasına zarar vermemek şartıyla bir şey denilmez’ diye bize anlatmışlar. Acaba böyle midir?”

Cevap: Öyleleri hürriyeti değil, belki sefahet ve rezaletlerini îlan ediyorlar ve çocuk bahanesi gibi hezeyan ediyorlar yani saçma sapan konuşuyorlar. Zîra, nazlı hürriyet, İslamiyetin düsturları ile edeplenen ve süslenen (zinetlenen) olmak lazımdır. Yoksa sefahet ve rezaletteki hürriyet, hürriyet değildir; belki hayvanlıktır, şeytanın istibdadıdır (zulüm ve tahakkümüdür), kötülükleri emreden nefse (nefs-i emareye) esir olmaktır.

Genel hürriyet, özgürlük, fertlerin hürriyetlerinin zerrelerinin toplamıdır.

Hürriyetin özelliği odur ki; ne nefsine, ne gayriye zararı dokunmasın.

İslamiyet hürriyeti başkasını hürriyetinin başladığı yerde senin hürriyetin biter diye adlandırmamaktadır. Daha ilerisini hedef göstererek insanın kendine de maddi manevi zarar vermesini kabul etmemektir.