Mübarek Ramazan ayı vesilesi ile Cenab-ı Hakkın bir rivayete göre İsm-i Azam (Allah’ın en büyük isimlerinden) olan altı isminden birisinden bahsedeceğiz. İsm-i Azam olduğu rivayet edilen isimler: Ferd, Hay, Kayyum, Hakem, Adl, Kuddüs’tür. Biz Kuddüs isminden bahsedeceğiz.

"Muhakkak ki Allah çok tevbe edenleri ve temiz olanları sever." Bakara Suresi, 2: 222.  Ayeti temizliği Allah sevgisinin bir sebebi saymıştır. "Temizlik imandandır." Hadisi, temizliği imanın nurundan saymıştır.

Bu alem sarayı ve bu kainat fabrikası, Kuddûs (Allah’ın her türlü kusurdan ve çirkinlikten uzak olduğunu, her şeyi temiz yaptığını ifade eden isim) isminin bir en büyük yansımasına aynadır ki, o kutsal temizlemeden gelen emirleri, değil yalnız denizlerin etle beslenen temizlikçileri ve karaların kartalları, kurtlar ve karıncalar gibi, cenazeleri toplayan sıhhiye memurları dahi dinliyorlar. Kuddüs ismine itaat ediyorlar ve yeryüzündeki pislikleri, kokuşmuş şeyleri temizleyip pırıl pırıl ediyorlar. İnsanın bulaşık eli karışmamak şartı ile o yeryüzündeki, denizlerdeki güzelliğe insanlar hayran oluyorlar.

O kutsal temizliği sağlayan kanunları, bedende cereyan eden kandaki alyuvar ve akyuvar dahi dinleyip bedenin hücrelerinde temizlik yaparlar. Nefes dahi o kanı arıtır, temizler. Oksijen vücuda girdiği zaman hayat ateşini yakar. Bütün dokulara en ücra köşelere 100 000 km.lik damar ve kılcal damar ağı ile alyuvarlarla oksijen götürülür. Alyuvarların en ücra köşelere oksijeni ulaştırabilmesi için çekirdekli yaratılan alyuvarların daha sonra çekirdekleri yok edilir. Dolaayısı ile alvuvarlar çekirdeksizdir. Ve en uzak yerlere ulaşmak, en dar yerlerden geçebilmek için gerekirse ikiye kıvrılır.

Temizliği sağlayan kanunları, o emri, gözkapakları gözleri temizlemek ve sinekler kanatlarını süpürmek için dinlerler. Koca hava ve bulut dahi temizliği sağlayan kanunları dinler. Hava, yeryüzünün yüzeyine, yüzüne konan toz-toprak süprüntülere üfler, temizler. Bulut süngeri, zemin bahçesine su serper, tozu toprağı yatıştırır. Sonra, gökyüzünü çok zaman kirletmemek için, çabuk süprüntülerini toplayıp mükemmel bir düzenle çekilir, gizlenir. Göğün güzel yüzünü ve gözünü, silinmiş ve süpürülmüş, parıl parıl parlar gösteriyor. Ve o temizliği sağlayan kanunları, yıldızlar, kainatı oluşturan temel maddeler, madenler, bitkiler dinlerler. Bütün atomlar dahi dinliyorlar ki, hayret verici değişimler fırtınaları içinde o atomlar temizliğe dikkat ediyorlar. Bir yerde lüzumsuz toplanmıyorlar, kalabalık etmiyorlar. Kirli olsalar çabuk temizleniyorlar. En temiz ve en parlak ve en pâk vaziyetleri, en güzel, en saf, en hoş biçimleri almak için, bir hikmet eli tarafından sevk olunuyorlar. Kuddûs ismi Allah’ın varlığını ve birliğini, Güneş gibi gözlere gösterir. (Bu yazının hazırlanmasında 30. Lem’a’dan faydalanılmıştır.)