Türkiye'de 8 milyon 391 bin kişi sigortasız çalışıyor

15 Yaş veya üzeri olan "30 milyon 771 bin kişi işgücüne, istihdama, çalışmaya veya üretime dahil değil. TÜİK'in kayıtdışı istihdam verilerine göre yüzde 59'u erkek olmak üzere Türkiye'de 8 milyon 391 bin kişi sigortasız çalışıyor. Son bir yıl içerisinde bu kapsamda sigortasız çalışan sayısı 107 bin kişi arttı. Bu kayıt dışı/sigortasız çalışmanın yüzde 55'i sanayi ve hizmet sektörlerinde, yüzde 45'i ise tarım sektöründedir. Toplam istihdam içinde sigortasız çalışmanın oranı yüzde 26,6 iken, tarım alanında bu oran yüzde 80,7'e yükseliyor.

Kayıtdışı istihdam içinde kadın oranı yüzde 41

Genel istihdam içinde kadın oranı yüzde 32,8 iken, kayıtdışı istihdam içinde kadın oranı yüzde 41'dir. Kadın kayıtdışı çalışma oranı tarım alanında yüzde 46'ya, ücretsiz aile işçileri içinde yüzde 71'e kadar yükselmektedir. Verilerden hareketle kadın ve erkek kayıtdışı çalışma özelliklerinin farklı olduğu ve bu kayıt dışılıklarla mücadele etmek için ayrı politikaların yürütülmesi gerekiyor.

9 milyona yakın "ev işleri ile uğraşan" kadın bulunuyor

İşgücüne dahil olmadığı ifade edilenler içerisinde 9 milyona yakın "ev işleri ile uğraşan" kadın bulunuyor. Söz konusu ev içi emeğin kayıt altına alınması amacıyla herhangi bir çalışma yürütülmediğinden, ömürlerini ev içi hizmetlerle geçirmesine, yaşama-üretime dahil olmasına rağmen, milyonlarca kadın güvence-sigorta-emeklilik ve çalışmaya ilişkin tüm haklardan mahrum kalıyor.

İşgücüne dahil olan 34 milyon 629 bin kişinin içinde TÜİK'in işsizlik kriterlerine uygun olarak işsiz olanların sayısı 3 milyon 337 bin kişi (Haziran 2023). Türkiye'de işsizlerin de önemli bir bölümü kayıtdışı. İŞKUR verilerinde kayıtlı işsiz sayısı Temmuz 2023 döneminde 2 milyon 681 bin kişi olarak açıklandı. İşsizlik sigortası alabilen sayısı ise çok daha düşük olup 500-600 bin bandında.

Yöntem ve veri derleme farkları olmasına rağmen TÜİK verilerine göre işsiz olup İŞKUR'ca kayıt altına alın(a)mayan, sigortalan(a)mayan milyonlarca işsiz bulunuyor. İşsizlerin yüzde 50-60'ı için İŞKUR, bir iş arama kanalı değildir. İŞKUR'un işgücü arzı ve talebi arasında etkili bir aracılık faaliyeti yürütmesi için yapılması gerekenlerin önemli bir bölümü yapılmıyor.