Gaziantep’ten Kopup Kahramanmaraş’a Bağlanan İlçe

Osmanlı arşivlerinden Cumhuriyet’in ilk yıllarına uzanan belgeler, Pazarcık’ın uzun yıllar boyunca Gaziantep ile kültürel, ticari ve sosyal bağlarını koruduğunu ortaya koyuyor.

Osmanlı Döneminde Gaziantep’e Bağlıydı

yüzyılda Halep Eyaleti’ne bağlı bir “kaza” olan Pazarcık, o yıllarda Gaziantep (Ayıntab) Sancağı’nın yönetim bölgesine dahil edilerek önemli bir ticaret noktası haline gelmişti. Coğrafi konumu itibariyle hem Gaziantep’e hem de Kahramanmaraş’a yakın olması, ilçeyi tarih boyunca iki şehir arasında bir köprü konumuna getirdi.

Osmanlı’nın son döneminde yapılan vilayet ve sancak düzenlemelerinde Pazarcık, bir süre Gaziantep’e bağlı kaza olarak kayıtlarda yer aldı. Ancak 19. yüzyılın sonlarında yapılan idari değişiklikler, bu bağın kademeli olarak zayıflamasına neden oldu.

Cumhuriyet Döneminde Kısa Süre Gaziantep’e Bağlı Kaldı

Cumhuriyet’in ilanı sonrasında Türkiye genelinde il ve ilçe sınırları yeniden düzenlendi. 1920’lerde Gaziantep vilayet statüsüne kavuşunca çevresindeki bazı kazalar da geçici olarak bu yeni yönetime bağlandı. Bu süreçte Pazarcık kısa bir dönem Gaziantep’in ilçesi olarak idari kayıtlarda yer aldı.

Ancak 1926 yılında yapılan yeni idari düzenlemeyle birlikte Pazarcık, resmen Kahramanmaraş’a bağlandı. Ancak 1933 yılından 1944 yılına kadar yeniden Gaziante'e bağlanan Pazarcık,1944 yılında tekrar Kahramanmaraş'a bağlandı ve böylece Gaziantep’in doğu sınırı bugünkü şeklini aldı.

Gaziantep ile Pazarcık Arasındaki Bağ Hiç Kopmadı

İdari olarak Maraş’a bağlı olsa da, Pazarcık halkının sosyal yaşamı, ticareti ve kültürü Gaziantep ile iç içe olmaya devam etti. İlçenin Nurdağı ve Türkoğlu’na olan yakınlığı, Gaziantep’le ekonomik ilişkilerin sürmesini sağladı.

Halk arasında hâlâ alışveriş, sağlık ve eğitim için Gaziantep’e gitme geleneği sürerken, iki şehir arasında akrabalık bağları, ortak mutfak kültürü ve benzer ağız özellikleri dikkat çekiyor. Pazarcık’ta kullanılan pek çok kelime, yemek adı ve hatta halk oyunları, Gaziantep kültürünün izlerini taşıyor.

6 Şubat Depremi ile Yeniden Gündeme Gelen İlçe

6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli büyük deprem, Pazarcık’ı Türkiye’nin gündemine bir kez daha taşıdı. Depremin merkez üssü olan ilçe, büyük yıkımlar yaşarken, tarih boyunca Gaziantep’le kader birliği içinde olduğu bir kez daha hatırlandı.

Tarihçiler, bu durumun sadece coğrafi bir yakınlık olmadığını; kültürel ve toplumsal bir bağın sürekliliği anlamına geldiğini vurguluyor.

Gaziantep ve Pazarcık: İki Şehrin Kesişen Hikayesi

Bugün Kahramanmaraş sınırları içinde yer alsa da Pazarcık, Gaziantep’in tarihsel kimliğinin bir parçası olmaya devam ediyor. Yüzyıllardır iki şehir arasında süren ticari ve kültürel etkileşim, bölgenin karakterini şekillendiren en önemli unsurlardan biri.

Uzmanlar, “Gaziantep’in tarihini anlamak için Pazarcık’a da bakmak gerekir” diyerek, bu ilçenin Güneydoğu Anadolu’nun ortak belleğinde özel bir yer tuttuğunu belirtiyor.