Yaşlanmanın Ciltte Yarattığı Fiziksel Değişim: Kırışıklıkların Bilimsel Sebebi Açığa Çıkarıldı

Araştırmaya göre, özellikle göz çevresinde görülen “kaz ayağı” kırışıklıkları, cildin sürekli belirli yönlerde gerilip bırakılması sonucu kalıcı hale geliyor.

16 ile 91 yaş arasındaki gönüllülerden alınan deri örneklerinin tensometre cihazıyla incelendiği çalışmada, yaş ilerledikçe cildin gerilme ve büzülme hareketlerinin arttığı ve bu mekanik hareketlerin ciltte katlanmalara, dolayısıyla kırışıklıklara neden olduğu tespit edildi.

Araştırmayı yürüten biyomedikal mühendis Guy German, “Bu kırışıklıkların ‘gülme çizgileri’ olarak anılması aslında doğru. Cildimiz sürekli tekrarlanan hareketlerle tıpkı giysilerdeki gibi kalıcı kıvrımlar oluşturuyor. Artık yaşlanmanın temel fiziksel sebeplerini somut şekilde gösterebiliyoruz,” açıklamasını yaptı.

Çalışmada kullanılan tensometre cihazı, cilde uygulanan düşük seviyedeki gerilme kuvvetleriyle günlük yaşamdaki mimik hareketlerinin cilt üzerindeki etkisini taklit etti. Sonuçlar, cildin yaşlandıkça daha fazla kasılıp büzülme eğilimi gösterdiğini ve bu durumun kırışıklık oluşumunu hızlandırdığını ortaya koydu.

Araştırmanın bir diğer önemli bulgusu ise cildin “poroelastik” yapısı oldu. Bu kavram, cildin yarı gerilmiş bir durumda olduğunu ve yaşla birlikte dış tabakanın (stratum corneum) sertleşip alt tabakanın (kolajen ağı) yumuşamasıyla birlikte cilt içindeki sıvı miktarının azalarak hacim kaybına yol açtığını ifade ediyor. Bu hacim kaybı da cilt yüzeyinde kırışıklıkların daha belirgin hale gelmesine neden oluyor.

Guy German, “Cilt tıpkı Silly Putty (oyuncak hamuru) gibi davranıyor. Gerildiğinde yatayda uzuyor ama diğer yönde büzülüyor. Yaşlandıkça bu büzülme hareketleri artıyor ve kırışıklıklar ortaya çıkıyor,” dedi.

Bu çalışma, yaşlanma sürecindeki cilt kırışıklıklarının altında yatan fiziksel nedenleri deneysel olarak ortaya koyan ilk araştırma olma özelliği taşıyor ve yaşlanmaya karşı geliştirilecek yeni cilt bakım yöntemleri için önemli bir temel oluşturuyor.