Ay’da Levrek Devri Başlıyor: Fransız Projesiyle Uzayda Balık Yetiştiriciliği Gerçek Oluyor

Domates, patates ve marul gibi sebzelerin ardından şimdi sırada balık var. Fransa merkezli "Lunar Hatch" isimli projeyle, Ay’da sürdürülebilir bir levrek çiftliği kurulması hedefleniyor. Proje, uzay görevlerinde astronotlara hayati öneme sahip protein kaynağı sağlamayı amaçlıyor.

Astronot Menüsüne Balık Ekleniyor

Bugüne dek astronotların uzayda tüketebileceği taze gıdalar sınırlıydı. Ancak Fransa Ulusal Okyanus Araştırma Enstitüsü’nden deniz biyoloğu Dr. Cyrille Przybyla tarafından yürütülen bu yeni girişim, bu durumu değiştirmeye hazırlanıyor. Lunar Hatch kapsamında, levrek yumurtaları öncelikle Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) gönderilecek ve burada mikro yerçekimi altında gelişimleri izlenecek.

Başarılı olunması halinde, ikinci adım olarak Ay yüzeyinde bir balık çiftliği kurulması planlanıyor. İlk etapta balıklar gözlem amacıyla yetiştirilecek ve daha sonra dondurularak Dünya’ya geri gönderilecek. Ancak uzun vadede hedef, levrekleri Ay’da düzenli ve sürdürülebilir bir protein kaynağı haline getirmek.

Balık: Uzaydaki En Uygun Protein Kaynağı

Dr. Przybyla’ya göre levrek balığı, astronotlar için mükemmel bir protein kaynağı. Kolay sindirilebilen yapısının yanı sıra omega-3 yağ asitleri ve B vitaminleri bakımından da zengin olan levrek, uzun süreli uzay görevlerinde kas kaybını önlemeye yardımcı oluyor. Bu yönüyle, sadece besin değil aynı zamanda sağlık açısından da kritik bir rol oynayabilir.

Geçmişten Günümüze: Balıklar Zaten Uzayda

Uzayda balık yetiştiriciliği fikri aslında yeni değil. 1973 yılında Apollo görevlerinden birinde küçük mummichog balıkları uzaya gönderilmişti. Daha sonra lepistes, Japon pirinç balığı ve zebra balığı gibi türler de çeşitli deneylerde kullanıldı. Ancak Lunar Hatch, balıkların ilk defa doğrudan bir gıda kaynağı olarak değerlendirilmesini hedefleyen ilk proje olma özelliğini taşıyor.

Kapalı Döngüyle Atıksız Gıda Zinciri

Lunar Hatch’in en dikkat çekici yönlerinden biri de kapalı döngü prensibiyle çalışacak olması. Ay’ın kutup bölgelerinde bulunan buzlar eritilerek su elde edilecek. Bu su içinde levrekler yetiştirilecek. Balıkların atıkları mikroalg üretiminde kullanılacak, bu alglerle beslenen planktonlar ve yumuşakçalar ise döngüyü sürdürecek. Balık dışkısından beslenen solucan ve karidesler, tekrar balıklar için yem haline getirilecek.

Bu sistem, yaklaşık 16 haftalık bir görev süresince dışarıdan herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan çalışabilecek şekilde tasarlandı. Hesaplamalara göre, haftada iki kez balık tüketmesi planlanan yedi kişilik bir astronot ekibi için yaklaşık 200 levrek yeterli olacak.

Ay’dan Mars’a: Gıdanın Geleceği Uzayda

Lunar Hatch projesi, yalnızca Ay’da değil, gelecekte Mars görevleri için de kritik bir örnek teşkil ediyor. Yerinde gıda üretimi, enerji kadar önemli bir unsur haline gelmiş durumda. Tüm simülasyonlar başarıyla tamamlanmış olsa da, levrek yumurtalarının uzaya gönderilmesi için henüz net bir zaman belirlenmedi. Ekip, bu değerli kargoyu uzaya göndermek için doğru fırlatma penceresini bekliyor.