Sosyal medyanın güzellik algısını tersine çevirdi… İşte en ‘Instagram'lanabilir’ kuş frogmouth!

Birisi, dünyadaki en ‘Instagram'lanabilir’ kuşun ne olduğunu sorsa muhtemelen aklınıza bir ağaç dalı gibi görünen ve kurbağa ağzına benzeyen gagasıyla bilinen Frogmouth gelmezdi.

Almanya'da yaşayan iki bilim insanı, Dr. Katja Thömmes ve Dr. Gregor Hayn-Leichsenring çok basit bir sorunun yanıtını bulmak için yola çıktı: Bir kuş fotoğrafını harika yapan nedir?

Bunun için uzmanlar binlerce Instagram fotoğrafını ve on binlerce kullanıcının ‘beğenme’ davranışını inceledi ve fotoğrafı en beğenilen kuşun hangisi olduğunu bulmaya çalıştı.

30 BİN FOTOĞRAFI İNCELEDİLER

Thömmes ve Hayn-Leichsenring'in geçtiğimiz haftalarda yayımlanan çalışma kapsamında, kuş fotoğraflarının paylaşıldığı 9 popüler Instagram hesabı mercek altına alındı. Bu hesaplarda paylaşılan yaklaşık 30 bin kuş fotoğrafı teker teker analiz edildi.

Bazı sonuçlar şaşırtıcıydı. Örneğin araştırmacılar, bir fotoğrafın ‘estetik çekiciliğinin’ kelimenin geleneksel anlamıyla, yani resmin ne kadar ‘güzel’ olduğuyla ilgisinin bulunmadığını ortaya koydular.

Buna göre, bir kuş üzerindeki belirli renkler Instagram kullanıcılarından daha fazla beğeni toplayabiliyor. Ancak tüylü bir kanatlı hayvanın ilginçliği, kendine özgü yapısı ve durumsal bağlamı, sosyal medya onayını toplamada renklere kıyasla daha büyük bir rol oynuyor.

Başka bir deyişle, kuş ne kadar tuhaf görünürse, insanların fotoğrafa olumlu tepki verme olasılığı o kadar artıyor. Instagram kullanıcılarının bu şekilde alışılmadık kuşları takdir etmesi, çalışmanın galibini de belirledi.

SONUCA ARAŞTIRMACILAR DA ŞAŞIRDI

Çalışmada Thömmes'in geliştirdiği Image Aesthetic Appeal (görüntü estetiği çekiciliği) kısaca IAA adlı bir yöntem kullanıldı. IAA puanı, bir gönderideki mutlak ‘beğeni’ sayılarını alarak, hesabın büyüklüğü ve gönderinin herkese açık olduğu zamanı hesaba katarak çalışıyor. Ardından, gönderinin alması ‘beklenen’ beğeni sayısını tespit ediyor ve bunun üzerinde veya altında kalan beğenilerin yüzdesine göre bu gönderiye bir puan veriyor.

Thömmes, böyle bir yöntem kullanmalarının amacını, “Bir Instagram fotoğrafındaki beğenilerin sayısı tek başına pek bir anlam ifade etmiyor, özellikle de onu başka bir fotoğrafla karşılaştırmak istiyorsak” sözleriyle açıkladı.

Tüm incelemeler sonunda Avustralya ve Güneydoğu Asya'ya özgü bir gece kuşu zirvenin sahibi oldu. Ancak araştırmacılar bile kurbağa ağızlı frogmouth kuşunun ‘Instagram'ın estetik açıdan en çekici kuşu’ kategorisinde kazanan olmasının şaşırtıcı olduğunu kabul ediyor.

KURBAĞA AĞIZLI, ÇENGEL GAGALI VE HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRAMIŞ

Frogmouth diğer adıyla podargidae gece kuşu, kahverengi ve dağınık tüyleri ile bir ağaç dalını andırıyor ve genelde baykuşlarla karıştırılabiliyor. Delici sarı gözlere, kısa bacaklara ve uzun kanatlara sahip frogmouth'ların en dikkat çeken özelliği ise bir kurbağayı andıran ağızları ve çengelli gagaları.

Chicago'daki Brookfield Hayvanat Bahçesi'ndeki kuşların küratörü Tim Snyder, “Kuşların çoğunun gözleri başlarının yanında yer alırken frogmouth'larda önde yer alır. Öne bakan gözleri ve farklı ağız yapıları bu kuşların daha ‘cana yakın’ ve ‘insani’ görünmesini sağlıyor. Bu kuşlar daima kızgın ya da hayal kırıklığına uğramış görünüyorlar. Bu biraz komik” diyor.

DÜNYANIN EN TALİHSİZ GÖRÜNEN KUŞU'

Thömmes ve Hayn-Leichsenring'in makalesinde kazanan, “Bu sıralamadaki şaşırtıcı kazanan frogmouth oldu. Çok farklı yüz özelliklerine sahip bu gece kuşu bir zamanlar 'dünyanın en talihsiz görünen kuşu' olarak adlandırılıyordu” sözleriyle duyuruldu.

Aslında bu çalışma, kuş ailelerinin sıralamasının ve IAA puanının tasvir edilen kuşun güzelliğine bağlı olmadığını gösteriyor. Kuşlar arasındaki estetik çekicilikte ilginçlik, özgünlük ve durumsal bağlam önemli bir rol oynuyor.

LİSTEDE RENKLİ GÜVERCİNLER, TURACO VE İBİBİKLER DE VAR

Yapılan analizler sonucu frogmouth'lardan sonra en çekici kuş renkli güvercin oldu. Listede renkli güvercinleri zümrüt rengiyle göz kamaştıran turaco; uzun yay biçiminde gagası, turuncu-kahverengi tüyleri ve başındaki sorgucu ile dikkat çeken ibibik ve siyah beyaz çizgili Afrika kuşu izledi.

Listenin sonlarında ise çullukgiller ve poyraz kuşugiller yer aldı. Kıyılar, sazlıklar, bataklık ve ormanlarda yaşayan çullukgiller, solucanlar, yumuşakçalar, eklembacaklılar ve bazen de bitkisel besleniyorlar. Poyraz kuşugiller ise deniz kenarlarında yaşıyorlar. En temel besin kaynakları ise yumuşakçalar ile midyeler ve istiridyeler.

Araştırmacılar, bu kuşların listenin sonlarında yer almasının nedeninin beslenme kaynakları ve genelde yemek yerken fotoğraflarının çekilmesi olduğunu düşünüyor. Bu arada leylekler ve akbabalar da Instagram’da en az rağbet gören kuşlar arasında yer alıyor.