Poka Yoke Nedir?

Son zamanlarda pek çok kişi poka yoke nedir? Sorusunun cevabını araştırıyor. Yalın üretim prensiplerinden biri olarak bilinen bu terim 1960’lı yıllarda çıkmıştır. Shigeo Shingo tarafından ortaya çıkarılan bu terim günümüzün önemli konularındandır. Poka Yoke Makinaları üretimi çok önemlidir.

Poka Yoke Uygulamaları

Üretim hatasında oluşan hata ve aksaklıklar firmaların maddi zararla karşılaşmasına neden olabiliyor. Ters montaj, bir vida veya parçanın unutulması ya da yanlış parçaya yapılan monteler firmaların maddi zararla karşılaşmasına neden olan üretim hatalarındandır. Poka Yoke uygulaması ile oluşabilecek bu hatalar ortadan kaldırılır. Böylece kalite kontrol, ürün tamiri ya da yeniden üretme gibi etkenler için harcanacak kaynaklara ihtiyaç kalmaz. Ancak firmaların bu avantaja sahip olabilmesi için yapılacak işlemlere önem vermek gerekir.

Poka Yoke basit otomasyon ve iyileştirmelere dayanır. Buna bağlı olarak anormal durumlarda makinenin kendiliğinden durması, makinenin sesli ikazla uyarı sağlaması Poka Yoke uygulamalarına örnektir.

Poka Yoke Yöntemi

Japonca terim olan ve şu anda dünyanın pek çok yerinde kullanılan bu terim hata ve engelleme anlamına gelmektedir. Bu yöntem, üretim yapılan işletmelerde hata oranının sıfıra indirilmesini amaçlar. Üretim yapılan işletmelerde hata oranını sıfıra indirmeyi amaçladığı için büyük firmalar da dahil olmak üzere pek çok firma bu yöntemi tercih eder. Poka Yoke yöntemine uygun olarak üretilen pek çok makine vardır. Ancak bu makinelerin hata yapmaması için üç işleme gerek duyulur. Bunlar uyarı oluşturma, kontrol ve kapatma işlemleridir.

Poka Yoke yöntemini benimseyen firmalar hatalarını doğru bir şekilde tespit etmeyi öğrenir. Bu da firmaların kendisini geliştirmesini sağlar.

Poka Yoke Makinaları

Endüstri ve sanayi alanında hata olmaması pek çok avantaj getirir. Bu alanlarda hatanın yaşanmaması için Poke Yoke yöntemine uygun olan makineler imal edilir. Katlama, paketleme, öğütme, ayırma gibi alanlarda kullanılan bu makineler Poke Yoke yöntemi ile beraber hatasız işlem yapar.

Poke Yoke mantığı ile hareket eden makineler tek bir şekilde çalışmaz. Bu poka yoke makinelerin çalışma prensibi birbirinden farklıdır. Ancak genel olarak bakıldığında bu makinelerin kullanılması için ilk olarak start düğmesine basmak gerekir. Start düğmesinin ardından Poke Yoke tekniği eklenen kısmın çalıştığından emin olmak gerekir. Bu aşamadan sonra bitiş kısmında ise makinenin yaptığı işlemi tamamlamasını beklemek gerekir.

Poka Yoke ile Önlenebilecek Hatalar

Poka Yoke yöntemi diğer kalite kontrol yöntemlerine göre hem daha popülerdir hem da daha fazla verim sağlar. Uygulanmasının kolay olması, pratik işlemleri barındırması hem veriminin hem de popülerliğinin artmasını direkt olarak etkilemiştir. Bunun yanında bu yöntem sayesinde birçok hata önlenebilir. Poka Yoke yöntemi ile önlenebilecek hatalardan bazıları şunlardır:

Hatalı parça montajı
Ölçüm hataları
Kurulum hataları
Eksik parça
Operasyon hataları

Poka Yoke ile hata önleyebilmek için yapılması gereken adımları doğru bir şekilde tamamlamak gerekir.

Poke Yoke Yönteminin Amacı

Poke Yoke yöntemi tek taraflı değildir. Tek taraflı olmadığı için firma ya da işletmeler farklı amaçlar için bu yöntemi kullanabilir. Poke Yoke yönteminin amaçları:

Maliyet düşürmek
Müşteri memnuniyeti
İş kazalarını gözle görülür biçimde azaltmak
Kusurlu üretimi ortadan kaldırmak
Zamandan tasarruf

Poke Yoke yöntemi sayesinde firmalar daha az maddi kayıp yaşıyor. Firmaların daha az maddi kayıp yaşaması ise daha kolay plan yapmalarını sağlayabiliyor. Bundan dolayı Poke Yoke yöntemi dolaylı yoldan firmaların uzun vadeli plan yapmasına yardımcı olur. Firmaların plan yapmasına yardımcı olması ve onların gelişimine olanak sağladığı için globalleşmek isteyen işletmelerin bir numaralı tercihi konumundadır.

Poke Yoke Yöntemine Örnekler

Poke Yoke yöntemi günlük hayatın ayrılmaz bir bütünü konumundadır. Günlük yaşamdan kopmadığı için de toplumun her kesimindeki insan bu yönteme denk gelebilir. Bu yönteme örnek olarak arada biri varken asansör kapılarının kapanmaması durumu gösterilebilir. Arada biri varken kapanmamaya konumlanan asansör oluşabilecek yaralanmaları engelleyebilir.

Otomobillerin emniyet kemeri takılı olmadığında uyarı vermesi de bu yönteme örnek olarak gösterilebilir. Emniyet kemerinin takılmasını teşvik eden bu uygulama ile can kaybı önlenebiliyor. Bunun yanında çamaşır makinelerinin kapağı kapanmadan çalışmaz. Kapağı kapanmadan çalışmaması Poke Yoke yöntemine en güzel örnektir. Bu uygulama ile güvenlik seçeneklerinden ödün verilmez.

Kullanılmayan ütünün sıcaklığını düşürmesi de Poke Yoke yöntemine örnektir.

Poke Yoke Yönteminin Temel Prensipleri

Poke Yoke yöntemini uygulayacak kişi ya da firmaların yöntemin temel prensiplerine hakim olması gerekir. Yöntemin temel prensiplerine hakim olmayan işletmeler yöntemden beklediği etkiyi göremez. Bu yöntemin temel prensibi kaliteyi sürece yaymak olarak açıklanır. Yani bu yöntemde yapılan işlemler bütün bir sürece dağıtılır. Bütün bir sürece dağıtıldığı için firma ya da işletmeler tam verimle karşılaşabilir.

Poke Yoke yönteminin bir diğer prensibi mazereti değil çözümü düşünmektir. Çözüm odaklı olması, yöntemin en önemli avantajlarındandır. Bunun yanında düşünen kişilerin sayısının artmasına yardımcı olmak da stratejinin temel prensiplerindendir.

Poke Yoke Yöntemini Kimler Tercih Edebilir?

Poke Yoke yönteminin kullanılması günlük yaşamın daha kaliteli hale gelmesini sağlar. Buna bağlı olarak pek çok kişi bu stratejinin kimler tarafından kullanılabileceğini merak ediyor. Poke Yoke yönteminin kullanılması için bir kısıtlama yoktur. Hatalara yer vermek istemeyen kişiler, işlerini büyütmek isteyen firmalar gönül rahatlığı ile bu yöntemi seçebilir.

İş sağlığı ve güvenliğine özen gösteren kişiler de bu stratejiyi tercih edebilir.

Meşe Makina Makine imalatında Bursa’da isminden sıkça söz ettiriyor ve çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor.