Özellikle kira sözleşmelerinde hangi masrafların kime ait olduğu konusunda yaşanan belirsizlikler, taraflar arasında ciddi sorunlara yol açıyor. Gayrimenkul hukukçuları, bazı uygulamaların Türk Borçlar Kanunu’na aykırı olduğunu belirterek, kiracı ve ev sahiplerinin hak ve sorumlulukları konusunda uyarılarda bulunuyor.
Kiracının Ödemekle Yükümlü Olduğu Giderler
Türk Borçlar Kanunu’na göre kiracıların sorumlu olduğu başlıca masraflar şu şekilde sıralanıyor:
Elektrik, su, doğalgaz gibi tüketim faturaları,
Temizlik, güvenlik, kapıcı ve sosyal alanların elektriği gibi ortak kullanım hizmetlerine ilişkin aidatlar,
Küçük bakım ve onarımlar (musluk, priz, ampul gibi),
Kiracının neden olduğu kullanım kaynaklı hasarlar (örneğin cam kırılması veya duvar çizilmesi).
Ancak uygulamada, bazı ev sahiplerinin yasal sınırların dışına çıkarak, büyük bakım ve onarım masraflarını kiracılara yansıttığı görülüyor. Bu tür taleplerin kanuna aykırı olduğu ve hukuki yaptırımlara yol açabileceği belirtiliyor.
Ev Sahibinin Karşılaması Gereken Masraflar
Ev sahibinin üstlenmesi gereken başlıca giderler ise şöyle:
Binanın dış cephe mantolaması ve yenileme çalışmaları,
Çatı onarımı ve yalıtım,
Asansörün komple yenilenmesi,
Kalorifer kazanı ve tesisat arızalarının giderilmesi,
Bina demirbaşlarının değiştirilmesi,
Ortak alanlardaki büyük ölçekli bakım ve onarım işleri.
Bu giderlerin kiracıya yansıtılması durumunda ev sahibi hakkında hukuki işlem başlatılabilir.
Aidat Ödemelerinde Sık Yaşanan Sorunlar
Kat malikleri kurulunca belirlenen aidat kalemlerinin kime ait olduğunun netleştirilmemesi, Gaziantep başta olmak üzere birçok bölgede anlaşmazlıklara neden oluyor. Uzmanlar, güvenlik, temizlik ve site içi hizmetlerin kiracı tarafından ödenmesi gerektiğini, ancak jeneratör alımı, dış cephe tadilatı ve asansör yenilemesi gibi büyük giderlerin ev sahibi sorumluluğunda olduğunu vurguluyor.
Depozito ve Sözleşme Koşullarının Önemi
Gaziantep Barosu’na bağlı avukatlar, sözleşmelerde depozito tutarının ve masrafların paylaşımına dair hükümlerin mutlaka açık ve yazılı olması gerektiğini belirtiyor. Sözlü anlaşmaların yaygın olduğu bölgede bu durumun kiracıların hak kaybına uğramasına yol açtığı ifade ediliyor.
Gayrimenkul hukuku uzmanı Avukat Emel Yıldırım, “Kiracı yazılı onay vermedikçe, sözleşmede belirtilmeyen ek masraflar kendisine yüklenemez. Aidat kalemleri netleştirilmeli, kiracının bilgisi ve onayı olmadan işlem yapılmamalı.” uyarısında bulundu.
Fazla Ödenen Masraflar İçin Hukuki Haklar
Uzmanlar, geçmişte fazla ödenen giderlerin belgelenmesi halinde kiracıların yasal yollardan bu ödemeleri geri alma hakkının bulunduğunu belirtiyor. Ödeme belgelerinin saklanması ve gerektiğinde hukuki destek alınması, hak kaybını önlemek açısından önem taşıyor. Aynı şekilde, ev sahiplerinin taleplerinde kanuni sınırları aşmamaları gerektiği, aksi takdirde cezai yaptırımlarla karşılaşabilecekleri vurgulanıyor.
Gaziantep’te ev kiralayanlar için bu hukuki bilgiler, hem haklarını korumak hem de olası anlaşmazlıklardan kaçınmak için kritik önemde. Kiracılar ve ev sahipleri, kira sözleşmesini imzalamadan önce tüm mali sorumlulukların açıkça belirlenmesine özen göstermeli.