30 Mayıs da bu tarihlerden biri olarak, farklı dönemlerde dünya ve Türkiye tarihine iz bırakan pek çok olaya ev sahipliği yapmıştır. İşte 30 Mayıs tarihinde yaşanan dikkat çekici gelişmeler:
Orta Çağ’dan Osmanlı’ya: Tarihin Derinliklerinden Önemli Kararlar
1431: Fransız milli kahramanı Jeanne d’Arc, büyücülük suçlamasıyla yargılanarak yakıldı. Bu olay, Orta Çağ Avrupa’sında dinî ve siyasi çatışmaların sembolü olarak tarihe geçti.
1453: İstanbul’un fethiyle birlikte Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet, şehre ilk belediye başkanı olarak Hızır Bey (Çelebi)’yi atadı. O tarihten bugüne İstanbul’da toplamda 505 belediye başkanı görev yaptı. Aynı yıl, Fatih Sultan Mehmet İstanbul Üniversitesi’nin temelini attı.
1536: İngiltere Kralı VIII. Henry, üçüncü eşi Jane Seymour ile evlendi; bu evlilik İngiltere tarihindeki önemli monarşik olaylardan biri oldu.
Yeni Çağ ve Modern Dönemden Öne Çıkanlar
1631: Fransa’da yayımlanmaya başlayan ilk gazetelerden biri olan La Gazette, Theophraste Renaudot tarafından kuruldu ve basın tarihinde dönüm noktası oldu.
1806: ABD’nin gelecekteki başkanı Andrew Jackson, karısına hakaret eden Charles Dickinson ile yaptığı düelloda rakibini öldürdü.
1859: Londra’nın simgesi olan ünlü saat kulesi Big Ben’in çanı ilk kez çaldı ve bugünden sonra şehrin sembolü haline geldi.
Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihinden Kilit Anlar
1876: Osmanlı Padişahı Abdülaziz, şüpheli koşullarda hayatını kaybetti. Resmi kayıtlarda intihar olduğu belirtilse de, halk arasında suikast söylentileri yaygın kaldı. Yerine yeğeni V. Murat geçti.
1920: Fransa ile TBMM arasında geçici ateşkes imzalandı; bu diplomatik başarı, Ankara Antlaşması’na giden sürecin önemli bir adımı oldu.
1921: TBMM, **Çankaya Köşkü’nü Mustafa Kemal Atatürk’e armağan etti. Atatürk ise köşkü orduya bağışlayarak büyük bir sembolik adım attı.
1925: Çin’de gerçekleşen ve o güne kadar en büyük yabancı karşıtı gösteri olarak tarihe geçen 30 Mayıs Olayı yaşandı.
20. Yüzyılın Çalkantılı Günlerinden
1935: Belucistan’da yaşanan büyük depremde yaklaşık 20 bin kişi hayatını kaybetti.
1941-1942: II. Dünya Savaşı sırasında Almanya’nın Girit’i işgali ve İngilizlerin Köln’e düzenlediği büyük hava saldırısı gerçekleşti.
1954: Türkiye’de Demokrat Parti iktidarı tarafından Kırşehir’in ilçe yapılması kararlaştırıldı. Kırşehir, üç yıl sonra tekrar il statüsüne kavuştu.
1962: İsmet İnönü başkanlığındaki CHP-AP koalisyon hükümeti istifa etti; bu gelişme 27 Mayıs sonrası siyasi atmosferin değişimini simgeledi.
1967: Nijerya’da Biafra bölgesi bağımsızlığını ilan etti ve uzun süreli çatışmalar başladı.
1968: Fransa’da Başkan Charles de Gaulle, erken seçim kararı alarak meclisi feshetti.
Teknoloji, Uzay ve Sosyal Gelişmeler
1971: ABD, Mars araştırması için insansız uzay aracı Mariner-9’u fırlattı.
1974: Türkiye’de cumartesi günlerinin tam gün tatil olması kararlaştırıldı.
1982: İspanya, NATO’nun 16. üyesi olarak örgüte katıldı.
1990: Fransa, deli dana hastalığı nedeniyle İngiltere’den sığır ithalatını yasakladı.
1992: BM Güvenlik Konseyi, Bosna’daki saldırıları durdurmak için Sırbistan’a ambargo koydu.
1993: PCI 2.0 veri yolu teknolojisi piyasaya sürüldü.
1996: Gazeteci Metin Göktepe’nin öldürülmesiyle ilgili dava güvenlik gerekçesiyle İstanbul’dan Aydın’a taşındı. Aynı yıl İstanbul’da başlayan Habitat II Kent Zirvesi, şehirleşme ve yerleşim politikalarının tartışıldığı önemli bir uluslararası konferans oldu.
30 Mayıs, tarih boyunca birçok önemli olayın yaşandığı, siyasi, sosyal ve kültürel dönüşümlerin başladığı bir gün olarak hafızalarda yerini koruyor. Tarihin bu önemli gününü hatırlamak, geçmişten ders alarak geleceği şekillendirmek açısından büyük önem taşıyor.