Geçen yıl yüksek rekolteyle bereketli bir sezon yaşayan Gaziantep ve çevresindeki fıstık üreticileri, bu yıl kuraklık ve “yok yıl” etkisiyle üretimin azaldığını ifade ediyor. Sektör temsilcileri, ürün miktarındaki bu düşüşün piyasa fiyatlarını doğrudan etkilediğini vurguluyor. Sezonun başlamasıyla bazı işletmelerin yaş fıstığı kilogramı 950 TL’ye kadar satışa çıkarması tüketiciler ve toptancılar arasında tepki topladı.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan toptancı esnafı, fiyatların talebe bağlı olarak dalgalanacağını belirtirken, bu yüksek fiyatların piyasanın genelini yansıtmadığını ifade etti. “Bazı işletmeler yaş fıstığa 950 lira etiket koymuş. Yazıktır, günahtır, bunları insanlar alıyor,” diyen esnaf, fiyatların makul seviyelerde seyretmesi gerektiğinin altını çizdi.
Fıstıkta fiyat ve rekolte belirsizliği devam ediyor. Sektör temsilcileri, “Geçen sene var yılındı, bu sene yok yılına girdik. Kuraklık ve aşırı sıcaklar da rekoltenin düşmesinde etkili oldu. Şu an fiyatlar talebe göre şekilleniyor, önümüzdeki günlerde ne olacağını kestirmek zor,” dedi. Ayrıca, kabuklu fıstığın kilogramının yaklaşık 400 TL, kavlak (kuşboku) fıstığın ise 500-600 TL civarında işlem gördüğü belirtilirken, çiftçi ve esnaf arasında fiyat dengesi konusunda ortak bir memnuniyetin bulunmadığına dikkat çekildi.
Piyasalarda fiyat sabitleme gibi bir uygulamanın mümkün olmadığına değinen toptancılar, özellikle Nizip, Birecik ve Şanlıurfa’dan gelen ambarcıların fiyatlar üzerindeki etkisinin kısmi olduğunu belirtti. Fiyatlardaki dalgalanmanın hem çiftçi hem de esnaf için sorun teşkil ettiğini söyleyen sektör temsilcileri, “Fiyatlar makul seviyelerde kalırsa her iki taraf için de iyi olur, ancak artış eğilimi devam ederse sıkıntılar büyür,” değerlendirmesinde bulundu.
Özellikle bazı işletmelerin uyguladığı yüksek fiyat etiketleri ahlaki ve etik açıdan eleştirilirken, “Bu fiyatlar vicdani değil, bazıları ürünü piyasa fiyatının çok üzerinde göstererek tüketiciyi yanıltıyor. Böyle satış politikaları hem tüketiciye hem de sektöre zarar veriyor,” sözleriyle tepki dile getirildi.
Toptancı esnafı, önümüzdeki günlerde yeni yaş ve renk fıstıkların piyasaya çıkmasıyla fiyatların 300-350 TL bandına gerileyebileceğini öngörüyor. Bu gelişmeyle birlikte, tezgah fiyatlarının da düşüş eğilimine girebileceği ve piyasanın biraz daha dengelenebileceği belirtiliyor.