Emanet sözü veya emanet kavramı çok geçmektedir. Bunun üzerinde biraz duracak olursak:

Emanet: Eminlik. İstikamet üzere bulunmak. Güvenilir bir kimseye saklaması veya birine teslim etmesi için bırakılan şey veya kimse, vedîa. Eşyânın belli bir süre sonra alınmak üzere bırakıldığı yer. Allah’ın insanlara bir gün geri almak üzere verdiği can. Geri alınmak üzere birine verilmiş olan.

Cenab-ı Hak bütün yaratılmış şeyler içinde insanları seçmiş ve emin bir halife-i Arz olmasını ve kendisinin mükerrem, muhterem bir mahluku olması için, göğün ve yerin yüklenmekten çekindiği "Emaneti Kübra"yı, büyük emaneti ona vermiştir.

"Ey hikmet! Bu gördüğün insanlar, Sultan-ı Ezelî'nin kudretiyle yokluk karanlıklarından ziyalı, ışıklı varlık âlemine çıkarılan mahluklardır. Sultan-ı Ezelî, bütün yaratılmış şeyler içinde biz insanları seçmiş ve emanet-i kübrayı bize vermiştir."

"İnsanlar bütün yaratılmışlar üstünde bir mertebeye çıktılar ki, imanın bereketli eli ile eminlik, korkusuzluk, emanet ile cihazlanmış emîn bir halife-i arz, dünya halifesi oldular."

Emanetin bir çok yüzleri, fertleri, dalları vardır. Burada kısaca bahsedelim.

1. Emanet kavramının en büyük yüzü "ene" dir, benliktir. Çünkü "ene" neredeyse bütün diğer yüzleri içine alır.

2. Ruh, kalp, akıl, nefis ve ruhta ekili olan bütün manevi latifeler ve azalar... Sınırsız manevi istidatlar... Duygular ve hissiyatlar da emanetle anlatılır.

"Bir zaman bir padişah, idaresi altındaki iki adama, her birisine emanet olarak birer çiftlik verir ki; içinde fabrika, makine, at, silâh gibi her şey var..." Bu ölçü ile bakıldığında bahsi geçen "Ve o çiftlikler, makineler, âletler, ölçüler ise, senin hayat dairen içindeki sahip olduğun şeyler ve o sahip olduğun şeyler içindeki cisim, ruh ve kalbin ve onlar içindeki göz ve dil, akıl ve hayal gibi zahirî, görünüşte olan ve bâtıni, içe ait olan duygularındır.

3. Bütün maddi aza ve organlar, maddi istidat ve kabiliyetler bir Hikmetli Sanatkarın kudret elinden çıkmış kıymetli bir ev olup, insan o evde emanet olarak oturur."

4. Cenab-ı Hakk’ın insana verdiği zaman ve hayatın kıymetini bilmelidir. "Cenab-ı Hak her iki hayat için lüzumlu maddeleri elde etmek için yirmi dört saatlik bir vakit vermiştir. Çoğunu aza, azını çoğa vermek suretiyle, yirmi üç saat kısa ve geçici olan dünya hayatına, hiç olmazsa bir saati da beş namaza ve baki ve sonsuz ahiret hayatına harcamak lazımdır ki insan dünyada paşa, ahirette dilenci olmasın!"

5. Mal, mülk ve nimetler saymakla bitmez. "Ey insan! Senin elinde bulunan nefis ve malın senin mülkün değil, belki sana emanettir. O emanetin sahibi, her şeye kudreti yeter, her şeyi bilir bir Rahîm-i Kerim'dir..." "Mülk Allah'ındır. Sende emaneten duruyor. O emaneti bakileştirip senin için muhafaza edecek. Sende kalırsa, ücretsiz tükenir gider."

6. Anne, baba ve akrabalar..."Eğer rahmet-i Rahman istersen, o Rahman'ın vedialarına, emanetlerine ve senin hanendeki emanetlerine rahmet et."

7. İsimlerin talimi, ilim ve hakikat... Bu verilen ilim ile ihlasla amel etmek...

8. Emanetin bir farklı yüzü de şuursuz mahlukatın ibadet ve tesbihlerini şuur ve külli bir niyet ile Cenab-ı Hakk'a takdim etmektir.

9. Din, iman, Kur’an hizmeti... manevi yükler ve vazifeler...

Bize verilen bu emanetlerde en çok dikkat edilmesi gereken husus şudur: Emaneti, sahibine satmak yani onun rızası ve isteği doğrultusunda kullanmaktır. Kesinlikle mülk edinmek nazarıyla bakmayıp sahiplenmemektir. Kendini malik görmemektir.

Dua ile bitirelim: Ya Rab! Kusurumuzu affet, bizi kendine kul kabul et, emanetini almak zamanına kadar bizi emanette emin kıl. Âmin...

https://sorularlarisale.com/emanet-kavrami-ile-ilgili-risale-i-nurda-gecen-vecihler-ve-manalar-nelerdir adresinden ve Sözler’den yararlanılmıştır.